Бугунги кунда ахборот технологиялари (IT) жамиятимиз ҳаётининг ажралмас қисмига айланган. Улар нафақат ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш соҳаларида, балки таълим тизимида ҳам муҳим ўрин эгаллаб келмоқда. Шу сабабли таълим жараёнида IT фанларига жиддий эътибор қаратиш замонавий талабларга жавоб беришнинг асосий шартларидан бири ҳисобланади.
IT фанларини пухта ўрганиш афзалликлари қуйидагиларда намоён бўлади:
биринчидан, бугунги рақамли иқтисодиёт шароитида дастурлаш, киберхавфсизлик ва сунъий интеллект каби соҳаларда билимга эга бўлиш ҳар қандай касбда муваффақият қозониш учун муҳимдир;
иккинчидан, IT фанлари ёшларнинг танқидий фикрлаш ва муаммоларни ҳал қилиш қобилиятларини ривожлантиради, бу эса уларнинг ҳар томонлама ривожланишига ва етук мутахассис бўлиб шаклланишига хизмат қилади.
Шу боис партиямизнинг мактабларда IT йўналишдаги ўқув соатларини кескин кўпайтириш таклифи муҳим аҳамиятга эга. Бу қуйидаги имкониятларни тақдим этади:
Виртуал лабораториялар ўқувчи ва талабаларга жисмонан мавжуд бўлмаган қурилмалар ва дастурий таъминотлар билан ишлаш имкониятини беради. Бу ўқув жараёнини реал вақтда моделлаштириш орқали ўқувчиларнинг билим ва тасаввурини чуқурлаштиради.
Онлайн платформалар ва электрон таълим (e-learning) орқали талабалар дунё бўйлаб етакчи университетлардан дарслар олишлари мумкин. Бу платформа ўқувчиларга ўз мустақиллигини ва ўқув жараёнини бошқариш имконини беради.
Онлайн IDE (масалан, Replit, CodePen) талабаларга ҳар қандай қурилмада код ёзиш ва ишлатиш имконини беради. Бу талабаларни код ёзиш жараёнига тез жалб қилади ва уларга ўзгартиришларни дарҳол текшириш имконини беради.
Кооператив ўқитиш ва гуруҳда ишлаш воситалари. Ташкиллаштирилган гуруҳларда ишлаш талабалар ўртасидаги ўзаро алоқани кучайтиради ва уларни жамоавий ишга тайёрлайди. Онлайн ҳамкорлик воситалари (Google Docs, GitHub) эса талабаларга ҳамкорликда ишлаш имконини беради.
Чатботлар ва сунъий интеллект ёрдамчилари. Чатботлар талабаларнинг саволларига жавоб бериш ва уларни ўқув материалларига йўналтириш учун қўлланилиши мумкин. Бу воситалар интерактивликни оширади ва ўқувчиларнинг маълумотларга киришини енгиллаштиради.
Ижтимоий медиа ва блоглар. Ижтимоий медиа платформаларидан талабаларни ахборот технологиялари мавзуларида мунозараларга жалб қилиш ва уларнинг билимларини янада чуқурлаштириш учун фойдаланилади.
Бугунги янги авлоднинг дунёқараши ва салоҳияти кўп жиҳатдан таълимда IT фанларига қанчалик эътибор берилишига боғлиқлигига шубҳа йўқ, албатта. Уларни таълим жараёнига янада кенг ва чуқурроқ жорий этиш ёшларнинг келажакдаги муваффақияти ва мамлакатнинг инновацион тараққиёти учун асос яратишга кўмаклашади.
Зулайхо АКРОМОВА,
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати,
ЎзХДП фракцияси аъзоси.