So‘nggi oylarda xalqaro siyosiy arenalarda o‘tkazilgan global sammit va yig‘ilishlarda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan ilgari surilayotgan tashabbuslar bugungi siyosiy va iqtisodiy jihatdan beqaror davrda nihoyatda dolzarb masalalarni qamrab olgani bilan alohida ahamiyat kasb etmoqda.
Xususan, MDH Davlat rahbarlari kengashining navbatdagi yig‘ilishida qayd etilgan tashabbuslar nafaqat mamlakatimiz, balki butun mintaqaning barqaror rivojlanishi, iqtisodiy va siyosiy hamkorlikni mustahkamlash, innovatsion taraqqiyotni jadallashtirishda muhim o‘rin tutadi. Bugungi global beqarorlik va geosiyosiy o‘zgarishlar sharoitida bildirilgan takliflar mintaqa davlatlari oldida turgan dolzarb muammolarni hal qilishga qaratilgan amaliy va konstruktiv yondashuvni aks ettirishi bilan ahamiyatlidir.
Prezident o‘z nutqida MDH formati ahamiyatli va hayotiy tuzilma ekanini, u barcha ishtirokchi davlatlar uchun samarali muloqot va hamkorlik maydoni bo‘lib xizmat qilishi mumkinligini ta’kidladi. Shu bois, umumiy maqsadlarga erishish uchun tashkilotning salohiyatini real imkoniyatlar bilan uyg‘unlashtirish, qog‘ozda qolib ketadigan qarorlar o‘rniga amaliy natija beruvchi loyihalarga e’tibor qaratish zarurligi alohida urg‘ulandi.
Ilgari surilgan takliflar ichida iqtisodiy hamkorlikni rivojlantirishga qaratilgan tashabbuslarga diqqat qaratsak. Jumladan, barcha transport turlari bilan integratsiyalashgan axborot-logistika markazlarini yaratish, davlat-xususiy sheriklikni kuchaytirish bo‘yicha MDH konferensiyasini O‘zbekistonda o‘tkazish takliflari juda dolzarbdir. Bu nafaqat yuk tashish samaradorligini oshirish, balki mintaqaviy savdo aylanmasini ko‘paytirish, yangi tranzit yo‘nalishlarini ochish, eksport salohiyatini rivojlantirishga xizmat qiladi.
Shu bilan birga, iqtisodiy zonalar faoliyatini qo‘llab-quvvatlash, ularni rivojlantirishga doir “yo‘l xaritasi”ni ishlab chiqish, MDH venchur platformasini yaratish orqali startaplar va innovatsion g‘oyalarni moliyalashtirish tizimini yo‘lga qo‘yish hozirgi raqobat muhitida juda muhim. Bu tashabbuslar innovatsion iqtisodiyot sari qadam tashlash, ilmiy izlanishlar va texnologiyalarning amaliyotga joriy etilishiga keng yo‘l ochadi.
Toshkent shahrida “INNOPROM” ko‘rgazmasi doirasida MDH innovatsion sanoat forumini o‘tkazish taklifi esa qo‘shma ishlab chiqarish loyihalarini muhokama qilish, sanoat kooperatsiyasini chuqurlashtirish, zamonaviy texnologiyalar almashinuvini yo‘lga qo‘yish uchun muhim platforma bo‘lib xizmat qiladi. Buning natijasida, a’zo davlatlar o‘rtasida sanoat mahsulotlari ishlab chiqarishda o‘zaro bog‘liqlik kuchayadi, mahalliylashtirish darajasi oshadi, eksportga yo‘naltirilgan yangi qo‘shma korxonalar tashkil etiladi.
Shuningdek, raqamlashtirish va sun’iy intellekt sohalarida ko‘p tomonlama harakatlar rejasini ishlab chiqish, bu yo‘nalishlarda tajriba va texnologiyalar almashish ham kun tartibidagi dolzarb masalalardan biridir. Raqamli transformatsiya nafaqat iqtisodiyot, balki ta’lim, sog‘liqni saqlash, davlat boshqaruvi kabi muhim sohalarda samaradorlikni oshirishda hal qiluvchi ahamiyat kasb etadi. MDH davlatlarining bu boradagi hamkorligi innovatsion muhitni shakllantirishga, raqamli tenglikka erishishga xizmat qiladi.
Diplomlarni o‘zaro tan olish bo‘yicha yangi davlatlararo kelishuv tayyorlash taklifi, Xiva shahrida MDH Yoshlar forumini o‘tkazish, Yoshlar innovatsiya laboratoriyasini tashkil etish kabi g‘oyalar yoshlar o‘rtasida o‘zaro anglashuv, innovatsion yondashuv va intellektual salohiyatni oshirish uchun mustahkam zamin yaratadi. Bu kabi tashabbuslar madaniyatlararo muloqotni kengaytirish, o‘zaro ishonch va do‘stlikni mustahkamlashda muhim rol o‘ynaydi.
MDH mamlakatlari tashqi siyosat idoralari va maxsus xizmatlari o‘rtasida hamkorlikni kuchaytirish, axborot almashinuvini tizimlashtirish bo‘yicha takliflar terrorizm, ekstremizm va transmilliy tahdidlarga qarshi birgalikda kurashishni mustahkamlashga qaratilgan.
Shuningdek, Afg‘onistondagi vaziyatni barqarorlashtirishda MDH davlatlarining infratuzilma loyihalarida birgalikda ishtirok etishi, bu mamlakatda tinchlikni ta’minlash va uni mintaqaviy iqtisodiy jarayonlarga jalb etishda katta ahamiyatga ega bo‘ladi.
Bu takliflar MDH doirasidagi hamkorlikni sifat jihatidan yangi bosqichga olib chiqish, tashkilotni hayotiy va raqobatbardosh tuzilmaga aylantirish, a’zo davlatlar manfaati yo‘lida ishlaydigan samarali mexanizmlarni shakllantirishga xizmat qiladi.
Ushbu yondashuv nafaqat tashkilot kelajagi, balki Yevroosiyo mintaqasidagi tinchlik, barqarorlik va taraqqiyotni ta’minlashda muhim ahamiyatga ega.
Sherali MAMADETSOYEV,
xalq deputatlari Sirdaryo viloyat Kengashi deputati.
«O‘zbekiston ovozi», 15.10.2025, №41